Soya Alerjisi

Dünya genelinde yaygın bir şekilde tüketilen soyaya karşı alerjiler oldukça yaygındır. Soya alerjisi genellikle bebeklik döneminde soya bazlı bebek formülüne reaksiyonla başlar. Soya alerjisi genellikle çocukluk döneminde başlar. Çocukluk çağının ilerleyen dönemlerinde çoğu çocuk soya alerjisini aşar ancak bazı kişilerde soya alerjisi ömür boyu devam edebilir. Soya alerjisinin hafif belirtileri arasında ağızda ve çevresinde kurdeşen veya kaşıntı yer alır. Nadir durumlarda, soya alerjisi yaşamı tehdit eden bir alerjik reaksiyona (anafilaksi) neden olabilir.

Soya Alerjisi Neden Olur?

Bağışıklık sistemi reaksiyonu gıda alerjilerine neden olur. Soya alerjisiyle, bağışıklık sisteminiz bazı soya proteinlerini zararlı olarak tanımlar ve soya proteinine (alerjen) karşı immünoglobulin E (IgE) antikorlarının üretimini tetikler. Soya ile bir sonraki temasa geçtiğinizde, bu IgE antikorları onu tanır ve bağışıklık sisteminize histamin ve diğer kimyasalları kan dolaşımınıza salması için sinyal verir. Histamin ve diğer vücut kimyasalları bir dizi alerjik belirti ve semptomlara neden olur. Histamin, burun akıntısı, kaşıntılı gözler, boğaz kuruluğu, kızarıklıklar ve kurdeşen, mide bulantısı, ishal, nefes almada zorluk ve anafilaktik şok dahil çoğu alerjik tepkiden kısmen sorumludur.

Soya Alerjisinin Belirtileri

Çoğu insan için soya alerjisi rahatsızlık verir ancak ciddi değildir. Ancak bazı kişilerde soya alerjileri çok ciddi boyutlara ulaşabilir ve hayati risk oluşturabilir. Bir gıda alerjisinin belirtileri genellikle alerjeni içeren bir yiyeceği yedikten sonra birkaç dakika ila birkaç saat içinde gelişir.

Soya alerjisi belirtileri şunları içerebilir:

• Ağızda karıncalanma,
• Kurdeşen; kaşıntı; veya kaşıntılı, pullu cilt (egzama),
• Dudakların, yüzün, dilin ve boğazın veya vücudun diğer kısımlarının şişmesi,
• Hırıltı, burun akıntısı veya nefes almada güçlük,
• Karın ağrısı, ishal, bulantı veya kusma,
• Cilt kızarıklığı,
• Anafilaksi.

Anafilaksi yani alerjik şok ciddi ve şiddetli bir reaksiyondur. Astımı olan veya yer fıstığı gibi soyanın yanı sıra diğer yiyeceklere alerjisi olan kişilerde anafilaksinin ortaya çıkma olasılığı daha yüksektir.

Hayati risk oluşturan anafilaksinin belirtileri şunlardır:

• Boğaz şişmesinden kaynaklanan nefes almada güçlük,
• Kan basıncında şiddetli düşüş ile şok,
• Hızlı nabız,
• Baş dönmesi, baş dönmesi veya bilinç kaybı.

Soya Alerjisinin Teşhisi

Soya alerjisinin teşhisi için alerji uzmanınız aşağıdaki testler başta olmak üzere bir dizi test yapabilir:

Deri prick testi: Şüpheli alerjenden bir damla cilde sürülür ve cildin üst katmanına bir iğne batırılır, böylece çok az miktarda alerjen cilde girebilir. Soyaya alerjiniz varsa, alerjenin olduğu yerde sivrisinek ısırığına benzer kırmızı bir yumru oluşacaktır.

Kan testi: Kan testleri bazen bir yaşından küçük bebeklere yapılır çünkü derileri batma testlerine de tepki vermez. Bu testte, kandaki spesifik IgE antikoru miktarı ölçülür. Miktarın yüksek olması alerjinin olduğu anlamına gelir. 

Yiyecek yükleme testi: Bir gıda sorunu, gıda alerjilerini test etmenin en iyi yollarından biri olarak kabul edilir. Semptomları izleyebilecek ve gerekirse acil tedavi sağlayabilecek bir alerji uzmanının doğrudan gözetimi altındayken size artan miktarda şüpheli alerjen verilir.

Soya Alerjisinin Tedavisi

Soya alerjisinin en etkili tedavisi, soyadan ve soya içeren tüm yiyeceklerden uzak durmayı içerir. Alerjiyi iyi bir şekilde yönetebilmek için alerjen maddeden kaçınmak önemlidir. Paketli gıdalar alırken etiketlerini detaylı bir şekilde okumanız gerekecektir. Dışarda yemek yediğinizde yiyeceğin içeriğine hakim olmanı faydalı olacaktır. Soya alerjinin ciddi boyuttaysa, alerji uzmanınız sürekli yanınızda bulundurmanız gereken bir adrenalin oto enjektörü reçete edecektir. Bu enjektörün kullanım detayları ile ilgili alerji uzmanınız sizi bilgilendirecektir.